FİPRONİL'i rafadan mı, yağda mı ya da salatada mı tercih edersiniz?
Yumurtada fipronil bulunduğu skandalı İngiltere’de patlayınca
yüksek miktarda fipronil bulunan 700.000 adet yumurta imha edildi. Arkadan diğer
imha olayları zincirleme Avrupa’yı sardı. Avrupada pek çok büyük tavuk
çiftlikler kapatıldı.
1996 yılından beri fenilpyrazol gurubundan geniş çapta
kullanılan pyrazol sınıfı bir insektisittir. Fipronil kedi ve köpeklerde insektisit olarak
kullanılmaktadır. Karınca ve diğer haşerelerde de kullanılır. Kümes
hayvanlarının haşereleri için etkilidir ama kullanılmaması gerekir. Fipronil, Tavuklar ve gıda zincirinde olan
hayvanlarda kullanılmaması gereken bir
toksik maddedir.
Fipronil granül şeklinde, sıvı ve solüsyon şeklinde kullanılır.
Granüller otlara ve yüzeylere serpilerek böcekleri öldürmek için kullanılır.
Sıvı formları parlayıcı, yanıcıdır. Göz, cilt ve akciğer için tahriş edici, irritanttır.
Dışardan bulaşmada elbiselerin çıkarılması sabun ve bol
su ile yıkanılması gerekir, gözde lens varsa çıkarılmalıdır. Eğer ağız yolu ile alınmışsa absorban olarak aktif kömür
ve bol su içirilmelidir. Solunum yolu ile alınırsa temiz havada solunmalı ve
istirahat ettirilerek medikal tedavi yapılmalıdır.
Fipronile maruz kalan kişide başlangıçta bulantı, kusma, karın ağrısı, sinir
sistemi uyarılması, baş dönmesi, konvülsiyon-havale, epilepsi nöbeti, cilt
kaşıntı ve lezyonları görülebilir. Uzun sürerse karaciğer, böbrek ve tiroid
bezi etkilenecektir. Fare çalışmalarında fipronilin “tiroit kanseri” yaptığı
gösterilmiştir.
Biyolojik Yarı ömrü 150-200 saattir. Yani kandaki değeri
ancak 200 saat, yaklaşık 7 günde yarıya
iniyor. Tamamen temizlenmesi çok zaman alacaktır. Bir kısmı ise doku
içinde birikeceği için vücutta çok uzun süre kalacaktır.
Olay duyulup patlak verince bakanlık yetkilileri “bizde
böyle tehlike yok” diye demeç verdiler. Bu hareketleri bana Çernobil zamanında çay
içerek “bizde radyasyon yok, içebilirsiniz” diyen “Bakan” ı hatırlattı. Kısa
süre sonra Karadeniz’den binlerce ton
radyasyonlu çay toplanıp Çekmece Nükleer Araştırma depolarına yığılmıştı...
“Bizde yok” deneceğine konu araştırıldığında Türkiye’ye
kaç ton fipronil girdiği açıklanabilir. Bunları hangi firmalara fatura edildiği
ve nerelerde kullanıldığı gizlenmek zorunda mı? 200 litrelik ve 25 kilolara
ulaşan paketlerle bolca satılan bir ürün olduğunu bilmemiz önemli değil mi?
Fipronil gıda zincirindeki hayvanlarda kullanması yasak
olmasına rağmen zirai gıda üretiminde bitki zararlıları için kullanılmaktadır.
Mısır, patates, pamuk, pirinç, yonca,
muz, tahıllar, biber, narenciye, kahve, patlıcan, üzüm (Asma), pırasa, mango,
mantar, yağlı tohumlu kolza, yer fıstığı, bezelye, soya, şeker pancarı, şeker
kamışı, ayçiçeği, çay, tütün, karpuz yetiştirenler zirai ilaç olarak fipronil
kullanması önerilmektedir. Bu şekilde kullanılması uzun zamanda vücudumuzda
fipronilin birikmesine neden olmaz mı? Sorusunu sorduğunuzda çok az olduğu için
zarar vermez diyor yetkililer. Peki o zaman şu soruyu sormamız lazım: Fipronil
bir ürün sadece ama ziraat ve hayvancılıkta kullanılan kimyasal ürünler
yüzlerce adet. Hepsinden birazcık dersek vücudumuzda yüzlerce “azıcık” zehir
birikmesine izin mi vereceğiz. Yetkililer bu soruyu samimi olarak
cevaplayamayacaktır tabii ki. Bilinçli toplumlarda bu konu açıkça tartışılmalı,
bilim adamları, bağımsız üniversiteler toplumu aydınlatmalıdır. Topluma ve
çevreye zararlı uygulamalar sonlandırılmalıdır. Birkaç firma daha çok ürün
üretecek, daha fazla para kazanacak diye çocuklarımızın geleceği
karartılmamalıdır. Aklın yolu “Sürdürülebilir Sağlıklı Yaşam” yolunda
yürümektir.
Fipronil ile detaylı bilgileri aşağıdaki adreslerden inceleyebilirsiniz. Sorularınızı www.erolerguler.com adresine iletebilirsiniz.
Saygı ve sevgilerimle
DR. Erol ERGÜLER
5-Amino-3-cyano-1-(2,6-dichloro-4-trifluoromethylphenyl)pyrazole;
The
Dutch National Institute for Public Health and the Environment (RIVM)
European Food Safety
Authority (EFSA)
World Health Organisation (WHO)
https://www.food.gov.uk/news-updates/news/2017/16463/update-on-fipronil-in-eggs